Τα ονόματα πάνω από τα πράγματα;

Πρέπει πάντα να θυμόμαστε πως η Εκκλησία δεν σώζει (δεν κάνει δηλαδή σώο τον άνθρωπο) ούτε με αυτά που λέει, ούτε με αυτά που κάνει. Η Εκκλησία σώζει με αυτό που είναι και μόνο. Η ένταξή μας στο σώμα της Εκκλησίας, στο ευχαριστιακό σώμα, είναι η απαρχή της σωτηρίας – και μόνο αυτό. Δεν χρειάζεται ούτε να κατανοήσουμε, ούτε να εκβιάσουμε, ούτε να σχολιάσουμε – κατ' αρχήν. Η σωτηρία είναι η Εκκλησία. Η φράση που εμφανίστηκε στην Καρχηδόνα την εποχή του Κυπριανού και αργότερα χρησιμοποιήθηκε πάρα πολύ, "extra ecclesiam nulla salus" (εκτός της Εκκλησίας δεν υπάρχει σωτηρία), δεν έχει ηθική διάσταση, έχει οντολογική διάσταση. Η Εκκλησία σώζει με αυτό που είναι. Εντεταγμένος δηλαδή μέσα στην Εκκλησία αρχίζεις να γίνεσαι σώος, ακέραιος, υγιής. Έξω από την Εκκλησία διαιωνίζεις τον κίνδυνο της φθοράς και του θανάτου. Περισσότερο λοιπόν σ' αυτούς του δυόμισι τελευταίους αιώνες δίνεται σημασία σ' αυτό που ο Μέγας Βασίλειος, και αργότερα ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, αποκαλούν «ονόματα» και λιγότερο σ' αυτό που οι ίδιοι ονομάζουν «πράγματα». Περισσότερη σημασία δίνεται στη συναισθηματική αντίληψη της σωτηρίας και λιγότερη στην εμπειρία, στη δια της εμπειρίας ψηλάφηση του γεγονότος της παρουσίας της ζωής ανάμεσά μας.  Είναι τέτοια αυτή η αντιστροφή που έχει επέλθει, ώστε ουσιαστικά χρειαζόμαστε μία εκ του τάφου ανάσταση για να ξαναβρεθούμε εκεί που ήταν η Εκκλησία.

(«Διερχόμενοι διὰ τοῦ Ναοῦ», Δημήτρης Μαυρόπουλος, Εκδόσεις Δόμος 2009)